Cao răng là gì ắt hẳn là thắc mắc chung của rất nhiều bạn khi lần đầu tiên được nghe nhắc đến. Phần lớn mọi người đều hiểu cao răng chính là những mảng bám bị vôi hóa trên bề mặt răng và dưới nướu. Thế nhưng, chúng được hình thành do đâu và tác hại như thế nào thì không phải ai cũng biết rõ.
1. Cao răng là gì?
Cao răng hay còn được gọi là vôi răng, là một cặn cứng bám chặt vào bề mặt răng hoặc dưới chân răng. Nó được hình thành từ sự kết tủa của các muối vô cơ, bao gồm canxi carbonat và phosphate, phối hợp với các tàn dư thức ăn, khoáng chất trong môi trường miệng, vi khuẩn và các tế bào biểu mô. Mảng bám cần tồn tại trong miệng khoảng 1 tuần để chuyển thành cao răng. Vi khuẩn tự nhiên có trong miệng tương tác với các tàn dư thức ăn để tạo ra cao răng, còn gọi là vôi răng
Việc hình thành cao răng xuất phát từ mảng bám đã được vôi hóa bởi hợp chất muối canxi phosphate trong nước bọt. Mảng bám sẽ tồn tại trong miệng khoảng 1 tuần để chuyển thành cao răng. Vi khuẩn tự nhiên trong miệng tác động lên các tàn dư thức ăn và gây ra quá trình vôi hóa đó. Do đó, cao răng còn có tên gọi khác là vôi răng.
Canxi carbonate và phosphate là thành phần chính của cao răng, đóng vai trò quan trọng trong quá trình lắng cặn. Cặn mềm, bao gồm mảnh vụn thức ăn và các chất khoáng trong môi trường miệng, cung cấp một nền tảng cho sự hình thành và phát triển của cao răng. Vi khuẩn hiện diện trong miệng cũng đóng vai trò quan trọng, tác động vào việc vôi hóa thông qua quá trình chuyển đổi sinh học.
Hơn nữa, tế bào biểu mô và sự lắng đọng sắt của huyết thanh cũng đóng góp vào sự hình thành của cao răng. Tế bào biểu mô trong miệng có thể bám vào cao răng, tạo ra một bề mặt lý tưởng cho các chất cặn khác để bám vào.
Điều quan trọng cần hiểu rằng, vôi răng có thể gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe răng miệng, bao gồm vi khuẩn gây viêm nhiễm nướu, sâu răng, hôi miệng và ố vàng. Vì vậy, quá trình lấy cao răng là một phương pháp điều trị và phòng ngừa quan trọng để duy trì sức khỏe răng miệng.
2. Nguyên nhân gây cao răng
Nguyên nhân gây cao răng chủ yếu liên quan đến sự tương tác giữa vi khuẩn trong miệng và các tàn dư thức ăn trong quá trình chuyển đổi tự nhiên. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến gây dẫn đến sự hình thành của vôi răng:
1. Vi khuẩn trong miệng: Miệng của chúng ta tự nhiên chứa nhiều vi khuẩn. Những vi khuẩn này tác động lên các tàn dư thức ăn, tạo điều kiện cho quá trình hình thành mảng bám. Vi khuẩn miệng tạo ra các acid từ các đường và tinh bột trong thức ăn, làm thay đổi pH miệng và gây tạo cặn vôi răng.
2. Chế độ ăn uống: Một chế độ ăn uống không cân đối có thể tăng nguy cơ cao răng. Ăn nhiều thức ăn có đường và tinh bột, đồ uống có ga, hay thức ăn dính vào răng lâu có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và gây cao răng.
3. Vệ sinh răng miệng không đúng cách: Nếu không vệ sinh răng miệng đầy đủ và đúng cách, vi khuẩn và các tàn dư thức ăn sẽ tích tụ và tạo thành cao răng. Việc không đánh răng đều đặn, không sử dụng chỉ nha khoa hoặc không sử dụng kỹ thuật đánh răng đúng cách cũng có thể góp phần vào hình thành cao răng.
4. Yếu tố di truyền: Một số người có yếu tố di truyền khiến họ dễ bị cao răng hơn. Nếu có người trong gia đình bạn có vấn đề về cao răng, khả năng bạn cũng có nguy cơ tương tự.
5. Tình trạng sức khỏe miệng khác: Các vấn đề như viêm nhiễm nướu, mất men răng, sự biến đổi cấu trúc răng, hoặc sự mất cân bằng acid trong miệng có thể làm tăng nguy cơ cao răng.
3. Phương pháp cạo cao răng tại phòng khám nha khoa
3.1. Quy trình thực hiện lấy cao răng chuẩn nha khoa
Quy trình lấy cao răng trong nha khoa thông thường bao gồm các bước sau:
Bước 1 – Thăm khám ban đầu: Thăm khám ban đầu là bước quan trọng cho tất cả các quá trình điều trị răng miệng từ đơn giản đến phức tạp. Bác sĩ sẽ thăm khám để xác định mức độ vôi răng của bạn. Có ba mức độ vôi răng: mức 1 nhẹ nhàng – không có quá nhiều mảng bám; mức 2 có nhiều mảng bám che lấp chân răng; mức 3 trở lên là tình trạng vôi răng nặng, có thể gây tụt lợi, viêm lợi hoặc viêm nha chu và những vấn đề khác. Bác sĩ cũng sẽ kiểm tra các vấn đề khác về răng miệng của bạn nếu có.
Bước 2 – Vệ sinh răng: Sau khi kiểm tra ban đầu, nha sĩ sẽ tiến hành vệ sinh răng của bạn. Quá trình này có mục đích làm sạch miệng và giảm tối đa vi khuẩn, ngăn ngừa nguy cơ nhiễm khuẩn khi lấy cao răng.
Bước 3 – Lấy cao răng: Bước thứ 3 là khâu loại bỏ cao răng từ bề mặt răng và dưới bờ lợi. Bác sĩ sử dụng dao siêu âm và dụng cụ hút để loại bỏ vôi răng và các chất lỏng trong quá trình thực hiện.
Bước 4 – Đánh bóng răng: Sau khi lấy cao răng, nha sĩ sẽ tiến hành đánh bóng răng để làm sạch bề mặt răng và làm cho chúng trở nên sáng, mịn hơn.
Bước 5 – Vệ sinh răng miệng và hướng dẫn chăm sóc: Bước cuối cùng là hướng dẫn vệ sinh răng miệng tại nhà. Bác sĩ sẽ cung cấp những lưu ý để bạn chăm sóc răng miệng và tránh tái phát vôi răng. Nếu bạn có bất kỳ vấn đề về răng miệng, bác sĩ sẽ đề xuất lịch tái khám để điều trị toàn diện.
3.2. Lợi ích lấy cao răng tại nha khoa
Dịch vụ lấy cao răng tại phòng khám nha khoa không chỉ mang đến nụ cười thẩm mỹ, tự tin và rạng rỡ mà còn có tác động tích cực đến sức khỏe của hàm răng. Theo đó, ngoài việc cải thiện thẩm mỹ, quy trình lấy cao răng còn giúp loại bỏ tới 80% các bệnh lý về răng miệng.
Bằng cách loại bỏ mảng bám, vi khuẩn và các tạp chất trong kẽ răng cũng như dưới chân răng, quy trình lấy cao răng ở phòng khám nha khoa giúp ngăn ngừa và điều trị các vấn đề răng miệng phổ biến một cách hiệu quả.
Dưới đây những lợi ích khi lấy cao răng tại nha khoa cụ thể.:
– Nâng cao thẩm mỹ của hàm răng: Khi cao răng được loại bỏ, răng sẽ trở nên trắng sáng và có diện mạo khỏe mạnh hơn. Điều đó sẽ giúp nâng cao thẩm mỹ răng miệng, làm tăng tự tin khi nói chuyện và cười.
– Ngăn ngừa bệnh nha chu: Cao răng và mảng bám có thể làm tổn thương nướu, lâu dần dẫn đến viêm nhiễm nha chu. Việc loại bỏ cao răng tại nha khoa giúp ngăn ngừa và điều trị các vấn đề liên quan đến nha chu như viêm nướu, chảy máu nướu hay áp xe.
– Cải thiện hơi thở: Cao răng là một trong những nguyên nhân chính gây mùi hôi miệng. Bằng cách loại bỏ cao răng, bạn có thể cải thiện mùi hôi miệng và tăng tính tự tin trong giao tiếp hàng ngày.
– Giữ vững sức khỏe răng và nướu: Cao răng khi được lấy ra giúp ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn gây bệnh và mảng bám trên răng. Qua đó giúp giữ vững sức khỏe răng và nướu, tránh tình trạng viêm nhiễm, sưng tấy nướu.
– Tăng sức khỏe toàn diện: Răng miệng là một phần quan trọng của sức khỏe tổng thể. Việc lấy cao răng tại nha khoa không chỉ giúp cải thiện sức khỏe răng miệng mà còn có tác động tích cực đến sức khỏe toàn diện. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra mối liên quan giữa bệnh lợi và các vấn đề sức khỏe khác như bệnh tim, tiểu đường.
4. Cách lấy cao răng tại nhà
4.1. 5 Cách tự lấy cao răng tại nhà
Trong trường hợp bạn chưa có thời gian đến phòng khám nha để lấy cao răng thì hãy áp dụng 1 trong 5 cách đơn giản dưới đây.
4.1.1. Cách lấy cao răng bằng muối kết hợp với chanh
Muối và chanh có thể được sử dụng để làm sạch cao răng nhờ vào tính chất chống khuẩn và kháng viêm của chúng. Do đó, bằng cách sử dụng muối và chanh, bạn có thể giảm thiểu vi khuẩn và ngăn chặn sự hình thành cao răng.
Bên cạnh đó, cả muối và chanh có tính chất mài mòn nhẹ, giúp loại bỏ mảng bám và cao răng trên bề mặt răng. Bạn có thể sử dụng hỗn hợp muối và chanh để chà rửa răng nhẹ nhàng, làm sạch các mảng bám cứng đầu trên răng.
– Bước 1: Trộn một muỗng cà phê muối và một muỗng cà phê nước chanh tươi để tạo thành một hỗn hợp đặc.
– Bước 2: Dùng bàn chải đánh răng lấy một ít hỗn hợp trên và chải răng như thông thường trong khoảng 2 – 3 phút.
– Bước 3: Cuối cùng, súc miệng lại vài lần bằng nước sạch.
Lặp lại quá trình trên 2 – 3 lần mỗi tuần bạn sẽ thấy các mảng bám, cao răng được loại bỏ một cách đáng kể.
4.1.2. Cách cạo vôi răng với baking soda
Baking soda có tính chất kiềm giúp tạo môi trường kiềm trong miệng, từ đó làm giảm sự phát triển của vi khuẩn gây hại và loại bỏ cao răng một cách dễ dàng.
Theo đó, cơ chế của baking soda là làm mềm cao răng, làm cho nó dễ dàng bị loại bỏ khỏi bề mặt răng. Điều đó giúp loại bỏ các cặn cứng và mảng bám trên răng một cách hiệu quả.
Ngoài ra, chúng còn có công dụng khử mùi hôi cực hiệu quả. Nhờ vậy, baking soda có thể giúp làm giảm mùi hôi miệng gây ra bởi vi khuẩn và các cặn bẩn trong miệng.
- Bước 1: Pha trộn một muỗng cà phê baking soda với một ít nước.
- Bước 2: Dùng bàn chải đánh răng lấy một ít hỗn hợp và chải răng như thông thường trong khoảng 2 – 3 phút.
- Bước 3: Sau đó, bạn chỉ cần súc miệng bằng nước sạch.
- Thực hiện quá trình này 1 – 2 lần mỗi tuần để đảm bảo về mặt hiệu quả.
4.1.3. Cách lấy cao răng bằng dầu dừa
Dầu dừa chứa axit lauric, một loại axit béo có khả năng kháng vi khuẩn và chống viêm. Khi sử dụng dầu dừa để làm sạch cao răng, axit lauric có thể giúp loại bỏ mảng bám và vi khuẩn trên bề mặt răng.
Theo đó, lúc bạn sử dụng dầu dừa để làm sạch cao răng, axit lauric sẽ tác động trực tiếp vào bề mặt răng, giúp làm mềm mảng cao răng và loại bỏ các vi khuẩn khuẩn gây hại. Đồng thời, tính chất chống viêm của dầu dừa còn giúp làm giảm viêm nhiễm và kích thích quá trình tái tạo mô nướu.
- Bước 1: Lấy một muỗng cà phê dầu dừa và cho vào miệng.
- Bước 2: Súc miệng bằng dầu dừa trong khoảng 2 – 3 phút.
- Bước 3: Sau đó, nhổ dầu dừa ra và rửa miệng bằng nước ấm.
Thực hiện quá trình trên hàng ngày trong một thời gian để thấy hiệu quả.
4.1.4. Cách lấy sạch cao răng bằng dầu ô liu
Dầu ô liu có chứa các chất chống vi khuẩn tự nhiên như polyphenol và hydroxytyrosol. Đây là các hoạt chất có khả năng ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn trong miệng, bao gồm cả các vi khuẩn gây cao răng và hôi miệng.
Bên cạnh đó, dầu ô liu còn có khả năng loại bỏ các cặn bám và mảng bám trên bề mặt cao răng thông qua tính chất làm mềm như dầu dừa. Nhờ vậy, khi bạn sử dụng dầu ô liu, nó có thể làm mềm và loại bỏ những mảng bám trên bề mặt răng, giúp làm sạch và làm trắng răng hiệu quả.
- Bước 1: Lấy một muỗng cà phê dầu ô liu và cho vào miệng.
- Bước 2: Súc miệng bằng dầu ô liu trong khoảng 2 – 3 phút.
- Bước 3: Sau đó, nhổ dầu ô liu ra và rửa miệng bằng nước ấm.
Thực hiện quá trình này hàng ngày trong một thời gian để thấy hiệu quả.
4.1.5. Cách lấy cao răng bằng vỏ cam
Vỏ cam có cấu trúc sợi và chất xơ khá cứng, khi cắn và nhai, chúng có thể tác động mạnh lên bề mặt cao răng. Điều đó giúp loại bỏ mảng bám và các tạp chất trên bề mặt răng, đồng thời kích thích các khu vực khó tiếp cận như giữa các rãnh răng.
Bên cạnh đó, vỏ cam còn chứa các axit tự nhiên như axit citric và axit ascorbic, có tính chất làm sạch tự nhiên. Khi nhai vỏ cam, các lại axit trong vỏ cam có thể làm tan mảng bám và căn bẩn trên răng, nhờ vậy sẽ giúp làm sạch và làm sáng bề mặt răng.
Cách làm sạch cao răng bằng vỏ cam có thể được thực hiện như sau:
- Chuẩn bị vỏ cam: Rửa sạch vỏ cam và phơi hoặc sấy cho đến khi vỏ cam hoàn toàn khô.
- Nghiền vỏ cam: Dùng tay hoặc dùng máy xay nhỏ vỏ cam đã khô cho đến khi thành bột mịn.
- Trộn vỏ cam với kem đánh răng: Lấy một lượng nhỏ bột vỏ cam và trộn đều với kem đánh răng thông thường.
- Chải răng: Sử dụng hỗn hợp vỏ cam và kem đánh răng để chải răng như bình thường. Chải răng nhẹ nhàng và kỹ lưỡng trong khoảng 2-3 phút.
- Súc miệng: Sau khi chải răng, súc miệng kỹ bằng nước sạch để loại bỏ các tạp chất và bã nhờn.
4.2. Lợi ích và hạn chế khi tự lấy cao răng tại nhà
Việc tự lấy cao răng tại nhà sẽ cùng lúc mang lại rất nhiều lợi ích cho chúng ta như tiết kiệm chi phí và thời gian, thuận tiện và dễ dàng thực hiện. Thế nhưng, đồng thời chúng cũng tồn đọng không ít hạn chế.
- Lợi ích khi tự lấy cao răng tại nhà:
– Tiết kiệm chi phí: So với việc đi đến nha sĩ để lấy cao răng, tự lấy cao răng tại nhà giúp bạn tiết kiệm được một khoản tiền.
– Tiết kiệm thời gian: Không cần phải xếp lịch hẹn và đến phòng khám nha khoa, bạn có thể tự lấy cao răng tại nhà một cách linh hoạt và tiện lợi.
– Thuận tiện: Bạn có thể tự lấy cao răng tại nhà mà không cần phải rời khỏi nhà, đảm bảo sự thoải mái và tiện nghi.
- Hạn chế khi tự lấy cao răng tại nhà:
– Gây tổn thương, đau đớn và khó chịu: Lấy cao răng đòi hỏi kiến thức, kỹ năng và quy trình đúng cách. Nếu không thực hiện đúng kỹ thuật, có thể gây tổn thương cho răng và nướu dẫn đến tình trạng đau đớn và khó chịu.
– Rủi ro nhiễm trùng: Sử dụng công cụ không vệ sinh hoặc không đúng cách có thể dẫn đến nhiễm trùng trong miệng. Việc không tuân thủ quy trình vệ sinh và khử trùng có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe răng miệng.
– Tính hiệu quả không cao: Việc tự lấy cao răng chỉ thích hợp cho các trường hợp như cao răng không nhiều, không có bệnh lý. Chưa kể, việc tự lấy cao răng ở nhà xét về tính hiệu quả sẽ không cao. Đối với các vấn đề nha khoa phức tạp hơn như viêm nướu nghiêm trọng, sâu răng sâu hoặc các vấn đề răng miệng khác, cần tìm đến nha sĩ chuyên nghiệp để được chẩn đoán và điều trị.
– Mất nhiều thời gian thực hiện: Các cách tại nhà luôn đòi hỏi sự kiên trì, bởi cao răng sẽ không được loại bỏ hết hoặc chỉ một phần rất ít trong lần thực hiện đầu tiên.
5. Các câu hỏi thường gặp về cao răng
5.1. Lấy cao răng có đau không
Theo bác sĩ Thu Hiền, quá trình lấy cao răng chuẩn nha khoa sẽ hoàn toàn không gây ra tình trạng đau đớn hay quá khó chịu như nhiều người vẫn thường nghĩ.
Theo đó, bạn có thể cảm thấy ê răng trong lần thực hiện đầu tiên chứ không gặp đau đớn. Tuy nhiên, khi trải qua những lần lấy cao răng sau này, cảm giác ê buốt răng sẽ giảm đi. Điều đó bởi vì cơ thể của bạn đã quen với quá trình này.
Đồng thời, việc chảy máu có thể xảy ra trong quá trình lấy cao răng, nhưng mức độ chảy máu sẽ khác nhau tùy thuộc vào tình trạng và nhạy cảm của từng người.
5.2. Tần suất lấy cao răng bao nhiêu
Bác sĩ nha khoa Thu Hiền khuyến cáo, tần suất lấy cao răng sẽ là từ 3 – 4 tháng/lần đối với người lớn có nhiều cao răng do bề mặt răng sần sùi, nên dễ tích tụ và hình thành cao răng.
Trong khi đó, người lớn có ít cao răng và bề mặt răng nhẵn bóng có thể lấy cao răng từ 5 – 6 tháng/lần.
Còn riêng với trẻ em, tần suất lấy cao răng sẽ là 5 – 6 tháng/lần. Điều đó nhằm đảm bảo những tác động không tốt đến sự phát triển của răng và nướu.
Tuy nhiên, việc xác định tần suất lấy cao răng cũng cần phải được tham khảo ý kiến của bác sĩ nha khoa để đảm bảo răng miệng của bạn luôn được duy trì và bảo vệ một cách tốt nhất.
5.3. Mẹ bầu có lấy cao răng được hay không
Mẹ bầu hoàn toàn có thể thực hiện lấy cao răng như bình thường để đảm bảo về sức khỏe răng miệng. Bởi quá trình lấy cao răng là một thủ thuật nha khoa đơn giản và không đòi hỏi việc uống thuốc hoặc phẫu thuật. Do đó, trong suốt quá trình thực hiện sẽ không gây bất kỳ ảnh hưởng nào cho mẹ bầu cũng như thai nhi.
Tuy nhiên, có một số điều cần lưu ý khi lấy cao răng trong thời gian mang thai. Trong giai đoạn từ tháng thứ 4 đến tháng thứ 7 của thai kỳ được xem là thời điểm thích hợp nhất để tiến hành cạo vôi răng. Trước khi thực hiện quyết định lấy cao răng, bạn nên tham khảo ý kiến và hướng dẫn từ bác sĩ nha khoa để đảm bảo an toàn cho bạn và thai nhi.
Như trường hợp của bạn N.T.H.N 32 tuổi (Quan Hoa, Cầu Giấy, Hà Nội) là một trong những case lấy cao răng khi đang mang thai điển hình. Theo đó, vào tháng thứ 5 của thai kỳ, bạn N đã đến lấy cao răng tại Nha Khoa Paris với tình trạng cao răng dày, cứng và có nguy cơ gây viêm nướu, viêm nha chu. Quá trình thực hiện rất an toàn, không đau, không chảy máu, sức khỏe mẹ bầu và thai nhi ổn định.
5.4. Lấy cao răng bao lâu thì ăn được bình thường
Sau khi tiến hành cạo vôi răng, bạn chỉ cần đợi từ 1 đến 2 giờ là đã có thể ăn uống được như bình thường, bởi sau khi vừa thực hiện xong răng sẽ hơi ê buốt nhẹ nên tránh ăn uống ngay.
Hơn thế, trên thực tế cạo vôi răng chỉ tác động đặc biệt đến phần vôi răng bám bên ngoài mà không gây ảnh hưởng đến cấu trúc răng bên trong. Điều đó có nghĩa là bạn có thể thưởng thức các loại thức ăn mà không cần lo lắng về vấn đề đau nhức hay nhạy cảm sau quá trình cạo vôi răng.
Tuy nhiên, đừng quên dành thời gian để răng hôi phục lại hoàn toàn, bớt nhạy cảm và bạn sẽ cảm nhận sự thoải mái nhất trong việc ăn uống sau điều trị cạo vôi răng.
Hy vọng rằng, với những chia sẻ trên đây đã giúp bạn tìm kiếm được đáp án chính xác nhất đối với câu hỏi “Cao răng là gì“. Có thể thấy rằng, cao răng được hình thành theo cơ chế tự nhiên và bất kỳ ai cũng đều gặp phải. Tuy nhiên, với những tác hại tiềm ẩn của chúng thì bạn nên xây dựng thói quen đi lấy cao răng định kỳ tại nha khoa cho mình.